top of page
Yazarın fotoğrafıZülal Ural

Osmanlı Mutfağına Dair Notlar

Osmanlı İmparatorluğu hüküm sürdüğü yüzyıllar içerisinde etkileşime girdiği pek çok kültürü etkilemiştir. Günümüz Türk kültüründe hala Osmanlı geleneklerinden bazıları hayatımızın içinde. En basiti Türk kahvesinin ne kadar eski bir geleneksel içecek olduğunu düşündüğümüzde, Osmanlı’dan miras kalanların aslında bir detaydan ibaret olmadığını anlıyoruz. Özellikle lezzet kültürü anlamında üzerine tanımadığımız Osmanlı mutfağındaki benzersiz yemek tariflerini düşündüğümüzde, üzerine konuşulması gereken bir konu olduğunu düşünüyoruz.

Osmanlı mutfak kültürü - Osmanlı yemek tarifleri

  • Osmanlı mutfağında yemekler bakır tencerelerde ve demir döküm ocakların üzerinde pişirilirdi. Üstelik her tencerenin üzerine, ait oldukları mutfağın mührü basılırdı. Böylece asla birbirine karıştırılmazdı.


  • Osmanlı mutfağı, saraydaki en aktif çalışan birimlerden biriydi ve günde 1500 ile 4000 kişilik yemek çıkartabilme kapasitesine sahipti. Bu sayı özel günlerde 10.000 kişiye kadar çıkabiliyordu.


  • Gün boyu hiç durmadan yemek tarifleri hazırlayan görevliler yaklaşık 800 kişilik bir ekipten oluşuyordu. Tüm bunlara ek olarak sadece tatlı tarifleri hazırlayan 400 kişilik helvacı takımı bulunuyordu. 19.yüzyıla kadar bal ve sonrasında şeker kullanarak hazırlanan tatlı çeşitleri oldukça fazlaydı. Güllaç, baklava, aşure, şerbet, macun ve helva gibi pek çok tatlı tarifi kıdemli helvacılar tarafından hazırlanırdı.


  • Mutfakta yemek çeşitlerine göre ayrılmış bazı kategori sistemleri bulunuyordu. Yalnızca padişahın yemeğinin pişirildiği kısma “kuşhane” denirdi. Padişah sefere çıktığında kuşhane ekibini de beraberinde götürürdü. Saray mutfağı ekibine ise “matbah-ı amire” ismi ile seslenilirdi.


Osmanlı mutfak kültürü - Osmanlı yemek tarifleri

  • Aynı zamanda eczane görevi gören saray mutfağında hekimler özel karışımlı ilaçlar hazırlardı.


  • Osmanlı’da her padişahın kendine özel yemek takımları bulunurdu. Gümüş üzeri altın kaplama olan takımlar özel yemeklerden sonra bakım için darphaneye gönderilir ve yepyeni olarak geri gelirdi.


  • Osmanlı mutfağında 16.yüzyıla kadar domates tüketme alışkanlığı olmadığı için yemekler baharat ve kuru meyvelerle tatlandırılırdı.


  • Sarayda halkın yediğinden daha pahalı yiyecekler tercih edildiği için en yüksek harcama kalemi mutfağa aitti. Bulgur yerine pirinç, yufka yerine mayalı ekmek, bal ve pekmez yerine de şeker kullanılırdı.


  • Osmanlı mutfak kültüründe, tüm bölümlerde en yetkili, bilgili ve deneyimli olan aşçıya “üstüdan-ı matbah-ı has” adı verilirdi. “Has” kelimesi en iyi olan anlamına gelse de aynı zamanda “padişaha ait” anlamı da taşırdı.


Osmanlı mutfak kültürü - Osmanlı yemek tarifleri

Osmanlı mutfak kültürüne ait yemek tariflerini hala severek tüketiyor ve özel günlerde konuklarımıza servis ediyoruz. Geleneksel yemek tariflerimiz arasında sizin favoriniz hangisi? Bizimle yorumlarda paylaşmayı ve daha fazla bilgi için takipte kalmayı unutmayın!

Son Yazılar

Hepsini Gör

Comments


bottom of page