top of page

Baharatlara Yakın Bakış: Sumak

Yazarın fotoğrafı: Zülal UralZülal Ural

Yemek tariflerimize lezzet veren, vücudumuza sayısız fayda sağlayan baharat çeşitleri, Türk mutfağının vazgeçilmez unsurlarındandır. Türk yemek tariflerinde çeşitli aromalar vermek amacıyla kullanılan baharat çeşitlerinin, yüzyıllardır bilinen şifalı yönleri sayesinde ilaç yapımında kullanıldığını da biliyoruz. Bugün, yemek tariflerinin vazgeçilmezlerinden ve salatalara en çok yakışan baharat çeşitlerinden olan sumağa yakından bir bakış atarak faydalarını öğreniyoruz.


Sumak Nedir?

Sumak bitkisi, Rhus coriaria adlı çalı görünümlü bir ağaç cinsidir. Küre biçiminde, koyu bordo renkli taneleri olan bir tür meyve olduğu da söylenebilir. Sumak ismi Asurca’da kızarma, kırmızıya kayma anlamındaki “sumaqa” kelimesinden gelir. Arap yarımadasının kuzeyinde, Anadolu’da, Hindistan’da ve Güney Avrupa’da yetişir. Ülkemizde Güneydoğu Anadolu, Akdeniz ve Ege Bölgeleri’nde sumak baharatı bulunmaktadır. Karaman’ın kuzeyinde bulunan volkanik Karadağ’da da endemik sumak baharatı türlerine rastlanır. Bu bölgede 1200-1700 rakımda yetişebilen tür, soğuktan etkilenmez. Yaz sonuna doğru toplanan çekirdekler uygun şartlarda güneş altında kurutulur ve dibekte dövülerek kabuk ile çekirdek birbirinden ayrılır. Elendikten sonra öğütülür ve sofralarımızın vazgeçilmez baharat çeşitlerinden biri elde edilmiş olur.

Limonlu baharat lakabıyla da bilinen sumağın en önemli özelliği ekşiliğidir. Dengeli ve meyvemsi bir ekşiliğe sahiptir ve limon ortaya çıkana dek yemek tariflerinde sumak kullanılmıştır. Orta Doğu ve Akdeniz mutfaklarında salata sosları ve et marinesinde sıkça kullanılır. Her türlü sebze ile ete yakışan sumak yemek tariflerine aroma katması için de kullanılır.


Sumağın Faydaları Nelerdir?

Sumak bitkisinin sağlığa faydaları binlerce senedir biliniyor. Tıp dünyası suyundan ve baharatından faydalanarak antiseptik olarak kullanmış. Lezzeti için tükettiğimiz sumak baharatı muhteşem bir antioksidan deposudur. Sumak baharatı, yemek tariflerinde mümkün olduğunca yer verdiğinizde vücudunuza pek çok yarar sağlayacaktır.


  • Vücuttaki zararlı toksinlerin atılmasını sağlar.

  • Düzenli tüketildiğinde kötü kolestrolü düşürür ve dolayısıyla kalp sağlığını destekler.

  • Menstrual bozukluklar, regl krampları gibi kadın vücudunda görülen rahatsızlıklar için faydalıdır. Bunun için sumak çayı içilmesi tavsiye edilir.

  • Düzensiz bağırsak hareketleri, reflü, kabızlık gibi sindirim rahatsızlıklarını azaltmak için sumak baharatı kullanılabilir.

  • Öksürük, göğüs tıkanıklığı, bronşit gibi solunum sistemindeki problemleri azaltmak için tercih edilir.

  • Gelişim çağındaki çocuklarda kemik gelişimini destekler.

  • Kas ağrılarını hafiflettiği için spor sonrası tüketilebilir.

  • Kilo kaybını destekleyici olduğu için diyet listelerinde yer verilebilir.


Sumak baharatını yemek tariflerinde kullanır mısınız? Daha önce sumak çayını denediniz mi? Bizce bundan sonra kullanmalısınız. Sağlıklı beslenme alışkanlıkları edinmeniz için verdiğimiz ufak bilgiler ışığında ilerlerseniz kendinizi kötülüklere karşı koruyabilirsiniz. Binefis ailesi olarak baharat çeşitlerini anlatmaya ve nefis yemek tarifleri vermeye devam edeceğiz!

Comments


bottom of page